Deze pagina bevat een korte en complete uitleg van algemene reglementen waarop je je als student kan beroepen. Het Studentenstatuut en de OER van jouw opleiding kan je vinden op de online studentenomgeving (of soms gewoon op de website) van jouw onderwijsinstelling. Schroom niet om te mailen naar de onderwijsinstelling als je iets niet kan vinden!
De Wet op Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek (WHW)
De Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB)
Het Studentenstatuut
De Onderwijs- en examenregeling (OER)
De Wet op Hoger Onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (WHW)
De WHW is eigenlijk het fundament voor elke student in het Wetenschappelijk Onderwijs (WO) of Hoger Beroepsonderwijs (HBO). Hierin wordt namelijk het raamwerk van de rechten en plichten van de student, de universiteit of hogeschool geschetst. Je kunt de WHW gewoon op Google opzoeken. Elke verplichting die een universiteit of hogeschool heeft, kan worden afgeleid uit de WHW. Vaak zijn de artikelen niet gespecificeerd, maar schetsen ze, zoals eerdergenoemd, alleen een raamwerk. De echte rechten, plichten en regels worden vaak verder uitgelegd in de OER. Instellingen hebben namelijk veel ruimte om zelf de artikelen van de WHW in te vullen.
De Nederlandse WHW kun je hier vinden
Een praktische uitleg (let op: uit 2016!) van de WHW vind je in een publicatie van de LSVb.
Niet alle universiteiten en hogescholen vallen onder de reikwijdte van de WHW. Als je de WHW op google opzoekt, en bij artikel 1.8 kijkt, word je doorverwezen naar de bijlage van de wet. In deze bijlage staat een lijstje met universiteiten en hogescholen die bij de WHW zijn aangesloten. De meeste universiteiten en hogescholen vallen er wel onder, maar check dus altijd even goed of jouw onderwijsinstelling er ook onder valt!
Voor jou als student is hoofdstuk 7 van de WHW eigenlijk het belangrijkst, omdat dit over onderwijs gaat. Hieronder zullen een paar voorbeelden van artikelen worden genoemd die je als student nog weleens nodig kan hebben.
Artikel 7.8b: dit artikel gaat over het Bindend Studieadvies. In dit artikel staat dat je aan het einde van het eerste jaar een BSA kan krijgen. Hoeveel punten dit BSA bedraagt, wordt niet genoemd. De instellingen mogen dit namelijk zelf bepalen. Wel moeten ze je op tijd waarschuwen.
Artikel 7.10 e.v.: dit artikel gaat over examens en tentamens. Er wordt beschreven wat een examen of tentamen in grote lijnen inhoudt.
Artikel 7.12 e.v.: hierin wordt de examencommissie genoemd en haar taak uitgelegd. In artikel 7.12b worden haar bevoegdheden genoemd.
Artikel 7.13: in dit artikel wordt de Onderwijs en Examenregeling uitgelegd. Daarnaast staat in dit artikel wat elke instelling allemaal in zijn OER moet hebben staan.
Artikel 7.30b: hierin staan de toelatingseisen voor Masters genoemd.
Artikel 7.43: in dit artikel staat dat elke student verplicht is om collegegeld te betalen.
Artikel 7.60: hierin staat het College van Beroep voor de examens vermeld. In artikel 7.61 staat vermeld wat haar bevoegdheden zijn.
Hoewel het nuttig kan zijn om soms even in de WHW te kijken, zijn de artikelen vaak lastig geformuleerd en weet je na het lezen ervan nog steeds niet precies wat je rechten en plichten zijn. Er is namelijk niks gespecificeerd over jouw specifieke opleiding. Daarom is het vaak handig om ook even in de Onderwijs en Examenregeling (zie hieronder) te kijken.
De Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB)
De Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB) is het fundament voor elke student in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo). Hierin wordt, net als in de WHW, het raamwerk van de rechten en plichten van de student en de mbo-instelling geschetst. Je kunt de WEB gewoon op Google opzoeken. Elke verplichting die een mbo-instelling heeft, kan worden afgeleid uit de WEB. Vaak zijn de artikelen niet gespecificeerd, maar schetsen ze, zoals eerdergenoemd, alleen een raamwerk. De echte rechten, plichten en regels worden vaak verder uitgelegd in de OER van een specifieke opleiding. Instellingen hebben namelijk veel ruimte om zelf de artikelen van de WEB in te vullen.
De meeste mbo-scholen vallen onder de reikwijdte van de WEB. Een aantal mbo’s zijn private instellingen. Zij vallen hier niet onder. Check dus eerst altijd even goed of jouw mbo-school een bekostigde instelling is!
De Wet Educatie Beroepsonderwijs (WEB) kun je hier vinden.
Voor jou als student is hoofdstuk 8 van de WEB eigenlijk het belangrijkst, omdat dit over onderwijs gaat. Hieronder zullen een paar voorbeelden van artikelen worden genoemd die je als student nog weleens nodig kan hebben.
Artikel 7.4.5a WEB: In dit artikel staan alle taken en bevoegdheden die de examencommissie heeft.
Artikel 7.5.1 WEB: Dit artikel beschrijft dat een MBO school een faciliteit moet hebben. Bij deze faciliteit kunnen studenten een klacht, beroep- of bezwaarschrift indienen. De faciliteit stuurt dit vervolgens door naar de juiste bevoegde instantie.
Artikel 7.5.4 WEB: In dit artikel staat de bevoegdheid en de werkwijze van de Commissie van Beroep voor de Examens benoemd.
Artikel 8.1.1b en 8.1.1c WEB: In deze artikelen wordt beschreven wanneer je recht hebt om te worden toegelaten tot een bepaalde MBO-opleiding. In het MBO geldt namelijk in beginsel toelatingsrecht.
Artikel 8.1.5 WEB: Dit artikel beschrijft het MBO-studentenfonds. Studenten in het MBO hebben in sommige gevallen recht op een financiële tegemoetkoming uit dit fonds.
Artikel 8.1.7a WEB: Dit artikel gaat over het bindend studieadvies (ook wel BSA genoemd).
Artikel 8.1.7c WEB: Dit artikel gaat over een eventuele schorsing van een student. Er wordt onder andere beschreven hoelang een student geschorst mag worden en dat er een duidelijke motivering moet zijn omtrent de schorsing.
Hoewel het nuttig kan zijn om soms even in de WEB te kijken, zijn de artikelen vaak lastig geformuleerd en weet je na het lezen ervan nog steeds niet precies wat je rechten en plichten zijn. Er is namelijk niks gespecificeerd over jouw specifieke opleiding. Daarom is het vaak handig om ook even in de Onderwijs en Examenregeling (zie hieronder) te kijken.
Op grond van de artikel 7.59a WHW, dient de wo- of hbo-instelling een toegankelijke en eenduidige faciliteit in te richten waar de student terecht kan. Deze faciliteit wordt bijvoorbeeld ‘Loket Rechtsbescherming studenten’ of ‘Loket beroep, bezwaar of klacht’ genoemd. Dit loket dient het bezwaar en beroep van de student naar het juiste orgaan door te zenden. Die doorzendplicht geldt ook indien de student het verkeerde orgaan aanschrijft. Op grond van artikel 7.5.1 WEB geldt dit ook voor mbo-instellingen.
Het Studentenstatuut
In een Studentenstatuut worden de rechten en verplichtingen van iedere student opgesteld. Een student weet op deze manier wat hij of zij van de onderwijsinstelling mag verwachten, maar ook wat de onderwijsinstelling van hem of haar mag verwachten. Het Studentenstatuut bevat een opleidingsdeel en een instellingsdeel. Het instellingsdeel is voor iedere student van dezelfde instelling gelijk en het opleidingsdeel is bestemd voor studenten die ingeschreven zijn voor een specifieke opleiding binnen die instelling.
In het instellingsdeel staat bijvoorbeeld:
Een beschrijving van de rechten en plichten van de studenten.
Een overzicht van de regelingen die de rechten van de studenten beschermen.
In het opleidingsdeel staat bijvoorbeeld:
Informatie over de opzet, organisatie en uitvoering van het onderwijs.
Informatie over de tentamens en examens.
De studentenvoorzieningen.
De faciliteiten betreffende de studiebegeleiding.
Het bijzondere deel van het studentenstatuut is de Onderwijs- en examenregeling (OER).
Je kunt dit allemaal terugvinden in artikel 7.59 van de WHW en artikel 7.4.8 van de WEB.
Voor jou als student is het Studentenstatuut nuttig, omdat je daarin de procedures voor klachten en geschillen kunt vinden.
De Onderwijs en Examenregeling (OER)
Zowel in het Studentenstatuut als in de OER zijn de rechten en plichten van studenten, die voortvloeien uit de WHW en WEB, vastgelegd. Het Studentenstatuut bevat een opleidingsspecifiek en instellingsspecifiek deel. In het opleidingsspecifieke deel is de OER opgenomen. De OER maakt dus eigenlijk onderdeel uit van het Studentenstatuut. De OER verschilt per opleiding.
Het is wettelijk verplicht voor een onderwijsinstelling om een OER te hebben. Dit volgt uit artikel 7.13 van de WHW en artikel 7.4.8 van de WEB.
In de OER kan je meer informatie vinden over de inhoud van de opleiding. Let op: de regelingen uit de OER hebben dus alleen betrekking op een specifieke opleiding. Check dus altijd of je wel de OER van jouw opleiding en jouw startjaar aan het bekijken bent!
Er zijn een paar belangrijke dingen die in de OER opgenomen moeten zijn:
Toelating
Onderwijs;
Toetsing en examinering
Studiebegeleiding en studievoortgang
Overgangsbepalingen
Overige onderwerpen die opgenomen kunnen worden in de OER zijn te vinden bij artikel 7.13 lid 2 van de WHW en artikel 7.4.8 lid 2a van de WEB.
De OER is handig om te controleren of een besluit van de onderwijsinstelling wel terecht genomen is. Het kan bijvoorbeeld zijn dat een besluit in strijd is met de OER. Dan is de kans op een succesvol bezwaar of beroep zeker aanwezig en kan je die tegenstrijdigheid ook aantonen.
